کد مطلب:148613 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:114
تبیین سه عامل و انگیزه ی قیام
اكنون پس از ذكر تاریخ ماجرای كربلا، به بخش حساس از زندگی امام حسین علیه السلام رسیده ایم، بخشی كه از قدیم و ندیم، مورد سؤال بوده و هر كس می خواهد، پاسخ صحیح آن را بداند.
و آن سؤال این است كه: عامل و انگیزه و اهداف قیام جهانی امام حسین علیه السلام چه بوده است؟ و به عبارت روشنتر: قیام فراموش نشدنی، قیام سرنوشت ساز و سازنده ی خونین و جهانی عاشورای امام حسین علیه السلام، بر اساس چه انگیزه و بینش بود؟! و این گزینش و انتخاب جهانی و ماندگار و عجیب و هدفهای آن چه بود؟!
پاسخ:
پاسخ این سؤال را باید در بررسی آیات قرآن و گفتار پیامبر صلی الله علیه و آله و روایات امامان علیه السلام و توجه به چگونگی اوضاع زمان امامت امام
حسین علیه السلام و از سخنان خود آن حضرت یافت كه خوشبختانه آن حضرت در موارد متعدد به انگیزه و اهداف نهضت و قیام خود تصریح فرموده است. [1] .
محققان و دانشمندان اسلامی و غیر اسلامی هر یك درباره ی عامل اصلی قیام امام حسین علیه السلام سخنی گفته اند كه سخن جمعی از آنها در نهایت به یك عامل برمی گردد.
بعضی معتقدند: با توجه به دعوت مردم كوفه از امام حسین علیه السلام و با توجه به سابقه ی كوفه كه مقر حكومت امام علی علیه السلام و امام حسن علیه السلام بود، عامل حركت امام از مدینه، تشكیل حكومت اسلامی و اتمام حجت در كوفه بوده است - باید توجه داشت كه تشكیل حكومت اسلامی با ریاست طلبی و مقام طلبی فرق دارد، امام در صورت وجود شرایط، باید تشكیل حكومت اسلامی بدهد، تا در پرتو آن سایر مفاهیم اسلامی را تحقق بخشد و حكومت و قدرت، مقدمه ای برای امر به معروف و نهی از منكر باشد.
جمعی معتقدند: پس از مرگ معاویه، پسرش یزید رسما بر مسند حكومت نشسته و نامه ی رسمی برای فرماندار مدینه فرستاد و در آن تأكید كرد كه از امام حسین علیه السلام بیعت بگیرد وگرنه او را به قتل برساند، از این رو امام حسین علیه السلام مخفیانه از مدینه خارج شده و در مكه كه شهر
امن اسلامی بوده است سكونت كرد و وقتی كه در مكه نیز احساس خطر نمود، هشتم ذیحجه سال 60 قمری بسوی عراق رهسپار شده است. [2] .
بنابراین عامل حركت و نهضت او، بیعت نكردن با طاغوت زمانش یزید بوده است و سرانجام به خاطر عدم بیعت، او را به شهادت رسانده اند.
جمعی سوم معتقدند: آن دو عامل اول عواملی فرعی است، انگیزه و عامل اصلی و مهمترین عامل حركت و نهضت تاریخی حسین علیه السلام «امر به معروف و نهی از منكر» تا سر حد شهادت است، و آن حضرت به این خاطر با یارانش شهید شده است، تا بساط باطل برچیده گردد و آرمانهای مقدس اسلام ناب محمدی در جامعه تحقق یابد، گرچه این كار بستگی به ایثار خون ود و یارانش و اسارت بستگانش داشته باشد.
و آن سؤال این است كه: عامل و انگیزه و اهداف قیام جهانی امام حسین علیه السلام چه بوده است؟ و به عبارت روشنتر: قیام فراموش نشدنی، قیام سرنوشت ساز و سازنده ی خونین و جهانی عاشورای امام حسین علیه السلام، بر اساس چه انگیزه و بینش بود؟! و این گزینش و انتخاب جهانی و ماندگار و عجیب و هدفهای آن چه بود؟!
پاسخ:
پاسخ این سؤال را باید در بررسی آیات قرآن و گفتار پیامبر صلی الله علیه و آله و روایات امامان علیه السلام و توجه به چگونگی اوضاع زمان امامت امام
حسین علیه السلام و از سخنان خود آن حضرت یافت كه خوشبختانه آن حضرت در موارد متعدد به انگیزه و اهداف نهضت و قیام خود تصریح فرموده است. [1] .
محققان و دانشمندان اسلامی و غیر اسلامی هر یك درباره ی عامل اصلی قیام امام حسین علیه السلام سخنی گفته اند كه سخن جمعی از آنها در نهایت به یك عامل برمی گردد.
بعضی معتقدند: با توجه به دعوت مردم كوفه از امام حسین علیه السلام و با توجه به سابقه ی كوفه كه مقر حكومت امام علی علیه السلام و امام حسن علیه السلام بود، عامل حركت امام از مدینه، تشكیل حكومت اسلامی و اتمام حجت در كوفه بوده است - باید توجه داشت كه تشكیل حكومت اسلامی با ریاست طلبی و مقام طلبی فرق دارد، امام در صورت وجود شرایط، باید تشكیل حكومت اسلامی بدهد، تا در پرتو آن سایر مفاهیم اسلامی را تحقق بخشد و حكومت و قدرت، مقدمه ای برای امر به معروف و نهی از منكر باشد.
جمعی معتقدند: پس از مرگ معاویه، پسرش یزید رسما بر مسند حكومت نشسته و نامه ی رسمی برای فرماندار مدینه فرستاد و در آن تأكید كرد كه از امام حسین علیه السلام بیعت بگیرد وگرنه او را به قتل برساند، از این رو امام حسین علیه السلام مخفیانه از مدینه خارج شده و در مكه كه شهر
امن اسلامی بوده است سكونت كرد و وقتی كه در مكه نیز احساس خطر نمود، هشتم ذیحجه سال 60 قمری بسوی عراق رهسپار شده است. [2] .
بنابراین عامل حركت و نهضت او، بیعت نكردن با طاغوت زمانش یزید بوده است و سرانجام به خاطر عدم بیعت، او را به شهادت رسانده اند.
جمعی سوم معتقدند: آن دو عامل اول عواملی فرعی است، انگیزه و عامل اصلی و مهمترین عامل حركت و نهضت تاریخی حسین علیه السلام «امر به معروف و نهی از منكر» تا سر حد شهادت است، و آن حضرت به این خاطر با یارانش شهید شده است، تا بساط باطل برچیده گردد و آرمانهای مقدس اسلام ناب محمدی در جامعه تحقق یابد، گرچه این كار بستگی به ایثار خون ود و یارانش و اسارت بستگانش داشته باشد.
[1] در پاسخ اين سؤال از نظريه و گفتار علامه ي شهيد مطهري (ره) استفاده شد، در اين باره به كتاب «تأثير دو عنصر امر به معروف و نهي از منكر در نهضت امام حسين (ع)» مراجعه شود.
[2] مقتل خوارزمي، ج 1، ص 178- مقتل الحسين مقرم، ص 135.